«جوان» در گفتگو با کارشناسان وضعیت صفحات مجازی روانشناسی را مورد بررسی قرار داده‌است.
هزینه‌های 400 ،500 هزار تومانی به ازای 45 دقیقه مشاوره یا نگرانی از کرونا و آلوده شدن به این ویروس موجب شده تا بازار مشاوران مجازی داغ شود و صفحات روانشناسی و مشاوره در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی دنبال‌کنندگان میلیونی پیدا کند. صفحات و مشاوره‌هایی که خیلی وقت‌ها توصیه‌ها و راهکارهایشان چندان عقلانی هم نیست چه برسد به علمی! همین مسئله موجب می‌شود تا افرادی که به روانشناسان و مشاوران مجازی اعتماد می‌کنند، گاهی وقت‌ها بیشتر از اینکه مشکلاتشان حل شود، از راه‌حل‌های نادرست و غیر‌علمی مشاوران مجازی آسیب ببینند، اما بیمه نبودن خدمات مشاوره و روانشناسی و هزینه‌های بالای این خدمات در کنار چالش‌های کرونا، بازار روانشناس نماهای مجازی را داغ کرده‌است. حالا به گفته رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره تاکنون برای بیش از 3،4 هزار سایت و صفحه مجازی روانشناسی و مشاوره پرونده تشکیل و به آنها تذکر داده شده‌است. این آمار در عین حال از رها‌شدگی فضای مجازی و بروز نوعی ولنگاری در این فضا هم حکایت دارد که یک روز خود را به شکل فعالیت روانشناس‌نماها در صفحات مشاوره و روانشناسی و چالش برای افراد و خانواده‌ها نشان می‌دهد و روز دیگر به صورت صفحاتی برای قاچاق زنان و دختران سر بر می‌آورد.
مقالات مشابه:بهترین مشاور و روانشناس تهران
با گشتی در فضای مجازی و صفحات اینستاگرامی و کانال‌های تلگرامی تعداد زیاد صفحات روانشناسی و مشاوره شما را متعجب خواهد کرد؛صفحاتی که با توصیه‌های روانشناسی سعی در جلب مخاطب دارند و گاهی فالوورهای این صفحات چندین میلیون نفر است. ماجرا جایی عجیب‌تر می‌شود که می‌بینیم برخی از این صفحات در موارد یکسان توصیه‌هایی متفاوت یا حتی متضاد دارند! ادمین‌های این صفحات بعد از جلب مشتری و افزایش فالوور در کنار فعالیت‌های اقتصادی تبلیغاتی، حتی مشاوره‌های آنلاین هم می‌دهند و گاهی دستمزدهای آنچنانی هم می‌گیرند،اما بسیاری از این مشاوره‌ها و توصیه‌ها به جای آنکه راهگشا باشد و مشکلات خانوادگی و فردی افراد را حل کند، به تعمیق اختلافات خانوادگی و مشکلات و آسیب‌های اجتماعی منجر می‌شود؛چراکه فرد مشاور‌نما با دکان مجازی‌اش اصلاً روانشناس یا مشاور نیست!
4 هزار پرونده از تخلفات دکان‌های مشاوره مجازی
محمد حاتمی، رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره با تأکید بر اینکه مدیریت مشاوره‌های روانشناسی در فضای مجازی یکی از دغدغه‌های اصلی این سازمان است، می‌گوید:«متأسفانه در داخل و خارج افرادی خود را روانشناس و مشاوره معرفی کرده و حرف‌های زیبایی می‌زنند و ارتباط برقرار می‌کنند و در نهایت نرخ آسیب‌های اجتماعی و روانی را افزایش می‌دهند.»
به گفته رئیس انجمن روانشناسی و مشاوره در اغلب موارد این افراد توصیه‌های غیر‌کارشناسی داده‌اند؛ به طوری که گزارشات زیادی در این خصوص داریم که اینها باعث اختلافات خانواده‌ها شده‌اند.
حاتمی در بیان برنامه‌های این سازمان برای مقابله با روانشناس نماهای مجازی می‌افزاید:« تا آنجایی که توان داریم با این افراد مقابله می‌کنیم و در حال حاضر بیش از سه، چهار هزار صفحه و سایت بوده که برای آنها پرونده تشکیل یا تذکر داده‌ایم.»
وی با بیان اینکه نام افرادی که پرونده و پروانه نظام روانشناسی و مشاوره دارند روی سایت سازمان نظام روانشناسی هست، خاطر نشان می‌کند:«توصیه می‌کنم افرادی که در فضای مجازی هستند، حتماً شماره پرونده نظام روانشناسی و مشاوره را در صفحه مجازی خود بگذارند.»
ارتباط چهره به چهره اصل غیر قابل جایگزین مشاوره
محمد پیروی خامنه،روانشناس و مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با «جوان» درباره فعالیت صفحات روانشناسی در فضای مجازی می‌گوید:«یک اصل مهم در مشاوره معمولاً برای آنکه خدماتی گرفته شود چهره به چهره بودن است، بدین معنا که من پزشک و مشاور باید مددجو و حرکات و رفتارش را ببینم و وی نیز من را ببیند و بخشی از برقراری ارتباط برای مشاوره و درمان با این دیدار چهره به چهره شکل می‌گیرد.»
از نگاه این روانشناس کمی اطلاعات کافی است تا خود فرد تفاوت بین مشاوره حضوری و توسط یک مشاور و روانشناس واقعی را با یک مشاوره و روانشناس‌نمای مجازی درک کند؛چراکه اختلاف راهنمایی‌ها و مشاوره‌های این افراد با یکدیگر خیلی فرق می‌کند،اما اگر فردی چندان اطلاعاتی در این باره نداشته‌باشد، تحت تأثیر عکس‌ها و جملات و فضای ساختگی و گول‌زننده این کانال‌ها و صفحات قرار می‌گیرد. البته هستند افرادی که واقعاً باسواد و مطلعند،اما در فضای مجازی هم فعالیت دارند، ولی در نهایت مشاوره‌های مجازی نمی‌تواند اثرگذاری مشاوره‌های رو در رو را داشته باشد.
این روانشناس در پاسخ به این نکته که یکی از دلایل اقبال مردم به این صفحات هزینه‌های بالای مراجعه به مشاور و روانشناس است،می‌گوید:«دولت و بیمه‌ها باید کمک کنند تا هزینه‌های مراجعه به روانشناس و مشاور پایین بیاید، چراکه هزینه اداره دفتر مشاوره بالاست. یا شرکت‌ها و ادارات می‌توانند با مراکز مشاوره قرارداد ببندند و بخشی از هزینه‌های این کار را تقبل کنند؛ چراکه حل مشکلات و چالش‌های خانوادگی می‌تواند در زمینه‌های دیگر نیز به بهبود کیفیت زندگی و عملکرد افراد منجر شود.»
خامنه با تأکید بر اینکه سلامت روان کمتر از سلامت جسم اهمیت ندارد،تصریح می‌کند: «مشکلات روانی می‌تواند مشکلات جسمی را ایجاد کرده یا تشدید کند.»
در روانشناسی نمی‌توان برای همه نسخه واحدی پیچید
امان الله قرایی مقدم، جامعه‌شناس و مدرس دانشگاه هم در گفت و گو با «جوان» درباره صفحات روانشناسی و فعالیت روانشناس نماهای مجازی می‌گوید:«سؤال جامعه‌شناسی این است که روان شما، خلقیات ونگرش شما را چه چیزی تشکیل می‌دهد؟ آیا ذاتی و فطری است یا اکتسابی یا ارثی است؟ شخصیت، رفتار و بینش شما بسته به محیط زندگی و خانواده فرق می‌کند. بنابراین نمی‌توان برای همه افراد نسخه واحدی پیچید و تفاوت‌های فردی در علم روانشناسی اجتماعی موضوعی بسیار مهم است.»
این استاد دانشگاه با تأکید بر تأثیر گروه و محیط زندگی روی شخصیت افراد می‌افزاید:«روانشناسی دانشی فرد‌گراست و نمی‌توان حتی درباره دو خواهر و برادر دو قلو یک نسخه واحد پیچید و بدیهی است، صفحات روانشناسی مجازی و مشاوره‌های آنلاین روانشناس نماها نسخه‌ای واحد برای همه افراد می‌پیچند و از دور دستی بر آتش دارند و برای تمام افراد یک توصیه دارند، در حالی که عوامل متعددی می‌تواند بر شرایط افراد تأثیر می‌گذارد.» از نگاه وی باید مراجعه به روانشناس حضوری باشد و نمی‌توان از راه دور ارتباط مؤثری با مددجو برقرار کرد. این جامعه‌شناس هم دلیل اقبال به این صفحات را گرانی خدمات مشاوره و روانشناسی می‌داند.
بر زمین ماندن تأکید برنامه ششم توسعه برای بیمه خدمات مشاوره
آمار اختلالات روانشناسی در کشور با بیماری کرونا بیشتر هم شده‌است، این موضوع ضرورت ارزان شدن و در دسترس عموم قرار گرفتن این خدمات را پررنگ‌تر می‌کند، اما هزینه‌های بالای مشاوره و خدمات روانشناسی مردم را از مراجعه به این متخصصان باز می‌دارد. بیمه خدمات مشاوره و روانشناسی راه‌حلی است که می‌تواند این خدمات را برای عموم جامعه تسهیل کند،اما به‌رغم تأکید بند ج ماده ۱۰۲ برنامه ششم بر پیاده‌سازی بیمه مشاوره و خدمات روانشناختی تاکنون این اتفاق رخ نداده‌است. این در حالی است که بیماری‌های روان‌تنی و گسترش افسردگی و اختلالات روانی در جامعه می‌تواند کشور را با آسیب‌های اجتماعی بیشتری مواجه کند.
- ۰۰/۰۳/۲۴